Đây chỉ là thiển ý - là một cách "cá nhân" khi tôi viết văn hay làm một vài câu thơ...
Thường một bài thơ được sinh ra do một trong hai yếu tố (hoặc cả hai yếu tố), đó là cảm hứng,cảm xúc bất chợt và Chủ đề.
1/Cảm xúc, cảm hứng:
Khi viết bằng cảm hứng thì cứ thế mà viết, chỉnh sửa câu từ hay luật gieo vần sau.
Đừng vừa viết vừa chỉnh hay chọn câu từ gieo vần, sẽ dễ làm bạn mất đi cảm hứng khi viết,. Khi điều đó xãy ra, giữa hoặc cuối bài thơ bạn dễ bị bí hoặc lạc đề,có khi câu từ sẽ trùng với những bài khác, bài thơ sẽ không liên tục về bố cục và diễn biến điều mình muốn viết.
Bạn cứ viết…một lèo, không quan tâm, đến vần và cả số chữ trong một câu và cũng không cần quan tâm mình dùng thể thơ nào viết. Trước khi sắp xếp câu từ mới định thể thơ tùy ý hoặc tùy nội dung bài.
Ví dụ, hôm nọ tôi đi làm về trễ, trời chuyển mưa, quên đem áo mưa và sợ ướt giấy tờ, máy móc,.. nên tôi phải trú mưa tạm bên một hiên nhà , nhìn khung cảnh chuyển mưa trên phố, nhìn dòng người và xe qua lại,mây đen giăng tứ bề..tôi chợt nghĩ và ghi…trong đầu:
Sài gòn mây đen làm cho nắng mất đi, gió thổi mạnh,
mưa bắt đầu rơi nhưng gió vẫn kịp thổi từng đám bụi..
Bụi thốc vào các chậu hoa trong công viên, gió bụi làm cho mọi người chạy xe phải chen mặt, cuối xuống như cố tránh bụi.
Nhưng họ vẫn chạy xe và muốn chạy nhanh hơn mong kịp tránh mưa,..
Mưa nặng hạt, gió thổi mạnh,..tôi phải đứng sát hiên nhà nhưng vẫn có cảm giác lạnh,…
Sau đó tôi mới bắt đầu sắp xếp lại những ý tưởng tôi đã nghĩ ra, như vậy tôi không làm mất đi hay gián đoạn điều tôi muốn nói.,
Hai câu này tôi thể hiện ý ban đầu ..
Sài thành nắng tắt vắng chim muôn
Réo rắc vang vang chút gió buồn
Bốn câu này là diễn điều tôi thấy và cảm nghĩ..
Tấp nập chen chen xe với bụi
Đường về trĩu nặng tựa mưa tuôn..
Người người vội vã như đàn kiến
Phố xá cựa mình tựa lắp khuôn..
Hai câu này tôi nói cảm xúc khi một mình đứng trú mưa
Muốn hỏi đêm ơi sao trở lạnh
Hòa về lấp chặt trái tim băng...
Vậy là tôi có một đoạn thơ hoàn chỉnh..
Sài thành nắng tắt vắng chim muôn
Réo rắc vang vang chút gió buồn
Tấp nập chen chen xe với bụi
Đường về trĩu nặng tựa mưa tuôn..
Người người vội vã như đàn kiến
Phố xá cựa mình tựa lắp khuôn..
Muốn hỏi đêm ơi sao trở lạnh
Hòa về lấp chặt trái tim băng...
Thơ không hay nhưng điều quan trọng là tôi đã dùng thơ nói được điều mình thấy và cả tâm tư của mình..
2/Chủ đề:
Chọn chủ đề trước cũng vậy, cứ viết như viết văn, sắp xếp và chọn thể thơ sau.
Thường có người đọc hay chép một bài thơ rồi dựa theo lối gieo vần hay vài ý thơ đó mà viết.
Có người ngồi vừa nghĩ vừa viết và cứ viết 1,2 câu lại..ngồi lựa chữ để gieo…
Không cần vậy, cứ viết hết ý mình muốn nói trong chủ đề rồi chỉnh sau.
Trong phần chọn chủ đề để viết, có một cách đơn giản để bạn rèn kĩ năng làm thơ, đó là nghe nhạc và chép lời bài hát..
Có khi không có cảm hứng hay chủ đề, tôi hay nghe nhạc,..và lúc nào đó tự nhiên cảm xúc sẽ đến..
Tôi có thói quen viết theo cảm xúc nhạc và lấy luôn bài hát đó làm nền.
Khi bạn muốn viết thơ sát với nền nhạc (thường nền nhạc có trùng chủ đề,ý với bài thơ mới hay), bạn cứ chép hẳn hết lời bài hát vào và sàn lọc, nắm bắt ý chính trong bài hát mà viết thành thơ…
Ví dụ, có lần tôi nghe Trọng Phúc hát “Điệu Lý buồn”,..tôi dựa theo ý bài hát và làm vài câu thế này..
Không phải câu hò chẳng phải thơ
Nấc ngẹn thẩn thờ cảnh đứt tơ
Luyến ái nặng mang người đã khuất
Ân tình sâu đọng kẻ còn đây...
Em đi bỏ lại niềm thương nhớ
Ai phục ôm theo nỗi hận đời
Lặng lẽ ra về nhưng cố đợi
Đợi hồn nơi mộ gọi tên ta...
Xưa lúc mới tập tành viết, tôi hay chép lời bài hát và sàng lọc,
thêm bớt để thành bài thơ vì tôi nghĩ trong lời bài hát đã có sẳn ý,
do mình không để ý thôi.,
và tôi không bao giờ xem hay dựa theo một bài thơ nào đó để làm một bài mới,
việc trùng ý và câu là khó tránh.
Ngoài ra, có một cách viết thơ nữa mà tôi cũng dùng là tự hóa thâm mình vào vị trí của người nào đó,.Cách này tôi dùng khi viết tặng hay...viết dùm.
Với mình có thể hay nhưng với người khác thì chưa hẳn, hóa thân vào họ sẽ
dễ nói đúng tâm tư của họ, khi đọc tự nhiên họ cảm giác thích vì đúng tâm tư.,..
Một điều nữa, từ khi làm theo những cách trên, Tôi thấy tốc độ hoàn thành một bài thơ nhanh hơn nhiều, như có lần,..một người bạn hối tôi viết cho họ một bài, tôi sợ trễ giờ đi làm nên cố đặt mình vào vị trí của họ và viết,.tôi nhớ tôi viết bài đó chỉ chưa đầy 3 phút.
Bạn cứ thử xem sao nhé...
myhoanmy
